Kitaplarla ilgili Geleneksel Meslekler-3: Müzehhib

Tezhip kelimesinin Arapça’da altın demek olan zeheb kelimesinden türetilmiştir ve Türkçe’ye ‘altınlamak’ olarak çevrilebilir. Ancak tezhip sanatındaki bezemeler, yalnızca altın değil toprak boyalarla da yapılabilir. Tezhip yapan sanatçıya müzehhib; tezhiplenmiş yapıta da müzehheb adı verilir.

Kuran-ı Kerim Nesih ve rıka hat, Yahya b. Osman (ö. 1756), Belde-i Kostantiniyye, 1157/1744-45 Müzehhibi: Mustafa, SSM 100-0258 Görsel: Sakıp Sabancı Müzesi

Arap zamkı ya da süzme balla ezilen altın  ya da uzun yıllar parlaklığını kaybetmeyen toprak boyalar, Akik, Süleymaniye ya da Yeşim taşından zermühreler aracılığı ile kağıtla buluşuyor, hat  sanatı bezenerek daha renkli hale geliyor.

Kuran-ı Kerim Hurde talik hat, Mustafa İzzet (ö. 1876) 1253/1837
Müzehhibi: Hasan, Tezhip tarihi: 1256/1840-41, SSM 100-0281
Görsel: Sakıp Sabancı Müzesi

Hat sanatı ile beraber gelişen tezhip sanatının tarihi Orta Asya Uygurlarına kadar dayandırılmaktadır. Osmanlı döneminde saraya bağlı nakkaşhaneler kurularak tezhip sanatı, ferman, berat gibi resmi evrakların bezemesinde de kullanılmış ve Kanuni Sultan Süleyman Devri’nde (1520-1566) en parlak dönemini yaşamıştır.

 

CEVAPLA

Please enter your comment!
Please enter your name here